Η ΝΕΔΗΚ θεωρεί ότι για την έξοδο από την οικονομική κρίση και για τη δημιουργία προοπτικών ανάκαμψης, είναι απαραίτητη η αλλαγή της λανθασμένης πολιτικής που εφαρμόζεται από την ΕΕ και βασίζεται στη δημοσιονομική λιτότητα και την εσωτερική υποτίμηση, μέσα από τη δημιουργία συμμαχιών της Κύπρου με άλλα ευρωπαϊκά κράτη που έχουν ανάλογα συμφέροντα.
Ταυτόχρονα, η Κύπρος πρέπει να προχωρήσει στη διαμόρφωση ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδιασμού ο οποίος θα υλοποιηθεί με την άντληση αναπτυξιακής χρηματοδότησης από τη ΕΕ για την παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας με τη σωστή αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, των δημόσιων υποδομών και των φυσικών πόρων της Κύπρου.
Επίσης, είναι απαραίτητος ο εκσυγχρονισμός του κράτους και των θεσμών, η σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, η ενίσχυση των μηχανισμών εποπτείας της αγοράς, η διασαφήνιση του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της χώρας και η ενίσχυση των παραδοσιακών συνεργασιών με φίλες χώρες.
Τέλος, οι νέοι άνθρωποι πρέπει να αποτελέσουν το αναπόσπαστο μέρος του αναπτυξιακού σχεδιασμού και της παραγωγικής αναδιάρθρωσης, αφού αποτελούν τη σημαντικότερη επένδυση και το σημαντικότερο πλούτο που διαθέτει η χώρα μας.
Συγκεκριμένα, η ΝΕΔΗΚ τοποθετείται ως ακολούθως σε σχέση με τη διαμορφωθείσα οικονομική κατάσταση και με τις προοπτικές ανάκαμψης και ανάπτυξης της Κύπρου:
1. Η επικρατούσα πολιτική αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης που υιοθετούν σήμερα τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία εστιάζεται στη σκληρή δημοσιονομική λιτότητα και στην εσωτερική υποτίμηση, είναι πολύ προβληματική αφού αναπαράγει την ύφεση, φρενάρει την ανάπτυξη, διευρύνει τις ανισότητες μεταξύ των κρατών μελών και πλήττει την προοπτική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
2. Για την έξοδο της Ευρώπης από την κρίση αυτή η πολιτική πρέπει να αλλάξει, διαφορετικά η κρίση διαρκώς θα βαθαίνει και θα συμπαρασύρει περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη. Για την έξοδο από την κρίση χρειάζεται ενιαίος ευρωπαϊκός σχεδιασμός για την ανάπτυξη, αλλαγή της κοινής ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής, καλύτερη εποπτεία της ενιαίας αγοράς, ολοκλήρωση μιας αποτελεσματικής και λειτουργικής τραπεζικής ένωσης, ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, εμβάθυνση της δημοκρατίας και επικέντρωση στα ποιοτικά πλεονεκτήματα της Ευρώπης και του κάθε κράτους μέλους, για αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.
3. Η Κύπρος, ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να αναπτύξει συνεργασίες και συμμαχίες με τα ευρωπαϊκά κράτη των οποίων τα συμφέροντα συμπίπτουν με τα δικά της, ώστε να αλλάξει η σημερινή στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προς το συμφέρον του συνόλου των Ευρωπαίων πολιτών. Ειδικότερα, η συνεργασία με τα κράτη του ευρωπαϊκού νότου είναι απαραίτητη αφού οι επιπτώσεις της εφαρμοζόμενης πολιτικής πλήττουν ιδιαίτερα την ευρωπαϊκή περιφέρεια και δημιουργούν την αναγκαιότητα για συλλογική αντιμετώπιση της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής των ισχυρών κρατών της Ευρώπης.
4. Η Κύπρος πρέπει να προχωρήσει άμεσα στη διαμόρφωση ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδιασμού για την παραγωγική αναδιάρθρωση της κυπριακής οικονομίας. Το υφιστάμενο οικονομικό μοντέλο δεν είναι πλέον λειτουργικό και πρέπει να αντικατασταθεί άμεσα από ένα καινούριο, το οποίο θα προσανατολίζει την απολεσθείσα παραγωγή του χρηματοπιστωτικού τομέα προς άλλες κατευθύνσεις που θα αφορούν τον τουρισμό, την παιδεία, την υγεία, τη γεωργία και την πράσινη ανάπτυξη.
5. Ο αναπτυξιακός σχεδιασμός της Κύπρου πρέπει να βασίζεται στην αξιοποίηση του ποιοτικού ανθρώπινου δυναμικού της Κύπρου και ιδιαίτερα στη νέα γενιά, μέσα από την επένδυση στην έρευνα, στην καινοτομία και στην τεχνολογία, αλλά και στην επανεκπαίδευση μέρους του εργατικού δυναμικού ώστε να είναι σε θέση να ενταχθεί εργασιακά στους αναπτυσσόμενους τομείς της οικονομίας, για αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας.
6. Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να επιδείξει έναντι της Κύπρου έμπρακτη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, υποστηρίζοντας την παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας μέσα από αναπτυξιακές χρηματοδοτήσεις, που είναι απαραίτητες μετά από την επιβληθείσα συρρίκνωση του χρηματοπιστωτικού τομέα. Η ουσιαστική αύξηση της χρηματοδότησης της Κύπρου στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Χρηματοδότησης Συνοχής (EU Cohesion Funding) πρέπει να αποτελέσει πολιτική απόφαση της ΕΕ και να ανταποκρίνεται στον αναπτυξιακό σχεδιασμό με ολοκληρωμένο χρονικό ορίζοντα για την παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας. Υπογραμμίζεται ότι το μικρό μέγεθος της κυπριακής οικονομίας και οι λειτουργικές δομές του κυπριακού κράτους καθιστούν εφικτή την άμεση αξιοποίηση της αναπτυξιακής χρηματοδότησης που χωρίς να είναι απαγορευτικού μεγέθους μπορεί να επιφέρει πολύ σημαντικά θετικά αποτελέσματα.
7. Τα μέτρα λιτότητας που εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια έχουν ήδη επηρεάσει αρνητικά την κυπριακή οικονομία οδηγώντας σε ένα φαύλο κύκλο ύφεσης που ανατροφοδοτείται με νέα μέτρα λιτότητας αφού οι οικονομικές δυνατότητες του κράτους διαρκώς περιορίζονται. Η εισαγωγή επιπρόσθετων μέτρων λιτότητας πρέπει να αποφευχθεί αφού θα πλήξει βαρύτατα την κυπριακή οικονομία και θα αναχαιτίσει τις προοπτικές ανάκαμψης. Οι όποιες στρεβλώσεις στις δημόσιες δαπάνες και στο κρατικό μισθολόγιο πρέπει να προσεγγιστούν στοχευμένα και να διορθωθούν, χωρίς να αποτελούν άλλοθι για οριζόντια μέτρα λιτότητας και νέες περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, ειδικά μάλιστα στους τομείς που θα αποτελέσουν τους κεντρικούς πυλώνες της παραγωγικής αναδιάρθρωσης. Η αύξηση της παραγωγικότητας του ευρύτερου δημόσιου τομέα πρέπει να επιτευχθεί με τολμηρές μεταρρυθμίσεις, με σωστή αξιολόγηση και με ολοκληρωμένο σχεδιασμό.
8. Για την παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας είναι σημαντική η αξιοποίηση των δημοσίων υποδομών οι οποίες δεν πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν αλλά να αξιοποιηθούν στρατηγικά. Συγκεκριμένα, το δίκτυο τηλεπικοινωνιών, το δίκτυο ηλεκτροδότησης, το δίκτυο ύδρευσης/άρδευσης, το οδικό δίκτυο και το δίκτυο μεταφορών πρέπει να παραμείνουν υπό την ιδιοκτησία του κράτους, ώστε να μην δημιουργηθούν ιδιωτικά φυσικά μονοπώλια με αρνητικές συνέπειες ως προς το κόστος και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, καθώς και με τους ανάλογους κινδύνους για θέματα εθνικής ασφάλειας. Ταυτόχρονα, οι ημικρατικοί οργανισμοί που διαχειρίζονται τις δημόσιες υποδομές πρέπει να εκσυγχρονιστούν και να αναβαθμιστούν ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθούν καλύτερα και αποδοτικότερα στα σύγχρονες συνθήκες και στα νέα δεδομένα.
9. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας της Κύπρου πρέπει να σταθεροποιηθεί ώστε να συνδράμει στην ανάπτυξη και μην συμπαρασύρει την κυπριακή οικονομία σε περαιτέρω διολίσθηση. Τα κυπριακά τραπεζικά και συνεργατικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα στις απαραίτητες ενέργειες που αφορούν τη λειτουργία τους και τη δομή τους ώστε να επανακτήσουν την εμπιστοσύνη των καταθετών τους και να αποτελέσουν χρήσιμα κύτταρα για την κυπριακή οικονομία. Ο εποπτικός έλεγχος της λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος πρέπει να αναβαθμιστεί και να εκσυγχρονιστεί ώστε να αποτελέσει εχέγγυο για την αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.
10. Οι μηχανισμοί ελέγχου της αγοράς, η Επιτροπή Ανταγωνισμού και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, πρέπει να ενισχυθούν τόσο σε επίπεδο Διοικητικών Συμβουλίων όσο και σε επίπεδο στελέχωσης ώστε να είναι θέση να ασκήσουν αποτελεσματικά το ρόλο τους, ενώ παράλληλα πρέπει να προχωρήσουν στην κατάθεση εισηγήσεων για νομοθετικές αλλαγές που θα καταστήσουν το έργο τους αποδοτικότερο. Επιπρόσθετα, η Κεντρική Τράπεζα πρέπει να ασκήσει ουσιαστική εποπτεία στο τραπεζικό σύστημα ώστε να μην επαναληφθούν φαινόμενα του παρελθόντος όπου η ελλιπής εποπτεία οδήγησε σε τραγικά αποτελέσματα.
11. Η αξιοποίηση του φυσικού αερίου πρέπει να είναι άμεση και προσαρμοσμένη αφενός στις άμεσες ανάγκες της κυπριακής οικονομίας, αλλά αφετέρου ενταγμένη στο γεωπολιτικό πλαίσιο της περιοχής και στις μελλοντικές ανάγκες της Κύπρου. Οι κυπριακές ενεργειακές ανάγκες πρέπει να προσαρμοστούν στην προοπτική της αξιοποίησης του φυσικού αερίου για την παραγωγή ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα πρέπει μέρος του κυπριακού εργατικού δυναμικού να εκπαιδευθεί στοχευμένα ώστε να μπορέσει να στελεχώσει εξειδικευμένες θέσεις εργασίας στον τομέα της άντλησης του φυσικού αερίου και των σχετικών υπηρεσιών.
12. Η εξωτερική πολιτική της Κύπρου πρέπει να είναι σαφώς προσανατολισμένη προς την Ευρώπη, όμως ταυτόχρονα πρέπει να αξιοποιηθούν συνεργασίες και συμμαχίες με παραδοσιακά φιλικά κράτη που έχουν συμφέροντα στην περιοχή και μπορούν να αποτελέσουν σημαντικούς εταίρους σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας. Ειδικότερα, η συνεργασία με τη Ρωσική Ομοσπονδία πρέπει να τεθεί σε νέα βάση που να λαμβάνει υπόψη τα νέα δεδομένα και τις νέες πραγματικότητες.
13. Οι νέοι έχουν πληγεί σημαντικά από τις εφαρμοζόμενες πολιτικές λιτότητας μέσα από τη μείωση των δαπανών για την παιδεία, την έρευνα, την καινοτομία, τις υποτροφίες, και τη φοιτητική χορηγία και δεν πρέπει να θυματοποιηθούν περαιτέρω. Τα εργασιακά δικαιώματα και η αξία της εργασίας των νέων δεν πρέπει να επηρεαστούν αρνητικά μετατρέποντάς τους σε εργαζόμενους δεύτερης κατηγορίας, ενώ η διαρκώς αυξανόμενη ανεργία μεταξύ των νέων πρέπει να είναι κεντρικό βαρόμετρο αξιολόγησης των εφαρμοζόμενων πολιτικών.
14. Για την επανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών έναντι του πολιτικού συστήματος, πρέπει να διερευνηθούν ουσιαστικά οι διαχρονικές ανεπάρκειες, οι ατομικές ευθύνες και τα διαπλεκόμενα συμφέροντα που οδήγησαν την Κύπρο στην παρούσα κατάσταση για να επέλθει πραγματική κάθαρση της δημόσιας ζωής. Είναι απαραίτητη η εισαγωγή ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων για πάταξη της διαφθοράς και της αναξιοκρατίας, καθώς και για θεσμοθέτηση της λογοδοσίας και της διαφάνειας, για μια καλύτερη και πιο ποιοτική δημόσια ζωή. Ειδικότερα, τα πολιτικά κόμματα και τα πολιτικά πρόσωπα πρέπει έμπρακτα και εθελοντικά να επιδείξουν διάθεση διαφάνειας με πρωτοβουλίες αυτοδιερεύνησης και αυτοκάθαρσης.
15. Προτεραιότητα της Κύπρου πρέπει να είναι η ενεργός συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η παραμονή στη ζώνη του ευρώ, για λόγους οικονομικούς, γεωπολιτικούς και πολιτιστικούς. Η ανάκαμψη και η ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας είναι εφικτές και ασφαλείς μέσα από την Ευρώπη, νοουμένου ότι η Κύπρος θα εφαρμόσει πολιτικές που θα ενεργοποιήσουν αυτές τις θετικές προοπτικές. Εάν η Κύπρος επιμείνει στην παθητική εφαρμογή μέτρων λιτότητας, εάν αποτύχει να διαμορφώσει ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχεδιασμό, εάν αποτύχει να προχωρήσει στην παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας και εάν αποτύχει να αντλήσει ευρωπαϊκή αναπτυξιακή χρηματοδότηση, τότε η έξοδος από τη ζώνη του ευρώ δεν θα είναι επιλογή αλλά μονόδρομος με τις ανάλογες συνέπειες.
16. Ταυτόχρονα με τη διαχείριση της κρίσιμης οικονομικής κατάστασης, πρέπει να παραμένει ως προτεραιότητα το εθνικό θέμα, ώστε να μην προκύψουν εξελίξεις που υπό το πρίσμα των προβληματικών οικονομικών δεδομένων θα οδηγήσουν σε υποχωρήσεις που θα σημάνουν το συνοπτικό κλείσιμο του κυπριακού.
Ταυτόχρονα, η Κύπρος πρέπει να προχωρήσει στη διαμόρφωση ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδιασμού ο οποίος θα υλοποιηθεί με την άντληση αναπτυξιακής χρηματοδότησης από τη ΕΕ για την παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας με τη σωστή αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, των δημόσιων υποδομών και των φυσικών πόρων της Κύπρου.
Επίσης, είναι απαραίτητος ο εκσυγχρονισμός του κράτους και των θεσμών, η σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, η ενίσχυση των μηχανισμών εποπτείας της αγοράς, η διασαφήνιση του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της χώρας και η ενίσχυση των παραδοσιακών συνεργασιών με φίλες χώρες.
Τέλος, οι νέοι άνθρωποι πρέπει να αποτελέσουν το αναπόσπαστο μέρος του αναπτυξιακού σχεδιασμού και της παραγωγικής αναδιάρθρωσης, αφού αποτελούν τη σημαντικότερη επένδυση και το σημαντικότερο πλούτο που διαθέτει η χώρα μας.
Συγκεκριμένα, η ΝΕΔΗΚ τοποθετείται ως ακολούθως σε σχέση με τη διαμορφωθείσα οικονομική κατάσταση και με τις προοπτικές ανάκαμψης και ανάπτυξης της Κύπρου:
1. Η επικρατούσα πολιτική αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης που υιοθετούν σήμερα τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία εστιάζεται στη σκληρή δημοσιονομική λιτότητα και στην εσωτερική υποτίμηση, είναι πολύ προβληματική αφού αναπαράγει την ύφεση, φρενάρει την ανάπτυξη, διευρύνει τις ανισότητες μεταξύ των κρατών μελών και πλήττει την προοπτική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
2. Για την έξοδο της Ευρώπης από την κρίση αυτή η πολιτική πρέπει να αλλάξει, διαφορετικά η κρίση διαρκώς θα βαθαίνει και θα συμπαρασύρει περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη. Για την έξοδο από την κρίση χρειάζεται ενιαίος ευρωπαϊκός σχεδιασμός για την ανάπτυξη, αλλαγή της κοινής ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής, καλύτερη εποπτεία της ενιαίας αγοράς, ολοκλήρωση μιας αποτελεσματικής και λειτουργικής τραπεζικής ένωσης, ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, εμβάθυνση της δημοκρατίας και επικέντρωση στα ποιοτικά πλεονεκτήματα της Ευρώπης και του κάθε κράτους μέλους, για αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.
3. Η Κύπρος, ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να αναπτύξει συνεργασίες και συμμαχίες με τα ευρωπαϊκά κράτη των οποίων τα συμφέροντα συμπίπτουν με τα δικά της, ώστε να αλλάξει η σημερινή στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προς το συμφέρον του συνόλου των Ευρωπαίων πολιτών. Ειδικότερα, η συνεργασία με τα κράτη του ευρωπαϊκού νότου είναι απαραίτητη αφού οι επιπτώσεις της εφαρμοζόμενης πολιτικής πλήττουν ιδιαίτερα την ευρωπαϊκή περιφέρεια και δημιουργούν την αναγκαιότητα για συλλογική αντιμετώπιση της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής των ισχυρών κρατών της Ευρώπης.
4. Η Κύπρος πρέπει να προχωρήσει άμεσα στη διαμόρφωση ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδιασμού για την παραγωγική αναδιάρθρωση της κυπριακής οικονομίας. Το υφιστάμενο οικονομικό μοντέλο δεν είναι πλέον λειτουργικό και πρέπει να αντικατασταθεί άμεσα από ένα καινούριο, το οποίο θα προσανατολίζει την απολεσθείσα παραγωγή του χρηματοπιστωτικού τομέα προς άλλες κατευθύνσεις που θα αφορούν τον τουρισμό, την παιδεία, την υγεία, τη γεωργία και την πράσινη ανάπτυξη.
5. Ο αναπτυξιακός σχεδιασμός της Κύπρου πρέπει να βασίζεται στην αξιοποίηση του ποιοτικού ανθρώπινου δυναμικού της Κύπρου και ιδιαίτερα στη νέα γενιά, μέσα από την επένδυση στην έρευνα, στην καινοτομία και στην τεχνολογία, αλλά και στην επανεκπαίδευση μέρους του εργατικού δυναμικού ώστε να είναι σε θέση να ενταχθεί εργασιακά στους αναπτυσσόμενους τομείς της οικονομίας, για αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας.
6. Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να επιδείξει έναντι της Κύπρου έμπρακτη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, υποστηρίζοντας την παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας μέσα από αναπτυξιακές χρηματοδοτήσεις, που είναι απαραίτητες μετά από την επιβληθείσα συρρίκνωση του χρηματοπιστωτικού τομέα. Η ουσιαστική αύξηση της χρηματοδότησης της Κύπρου στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Χρηματοδότησης Συνοχής (EU Cohesion Funding) πρέπει να αποτελέσει πολιτική απόφαση της ΕΕ και να ανταποκρίνεται στον αναπτυξιακό σχεδιασμό με ολοκληρωμένο χρονικό ορίζοντα για την παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας. Υπογραμμίζεται ότι το μικρό μέγεθος της κυπριακής οικονομίας και οι λειτουργικές δομές του κυπριακού κράτους καθιστούν εφικτή την άμεση αξιοποίηση της αναπτυξιακής χρηματοδότησης που χωρίς να είναι απαγορευτικού μεγέθους μπορεί να επιφέρει πολύ σημαντικά θετικά αποτελέσματα.
7. Τα μέτρα λιτότητας που εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια έχουν ήδη επηρεάσει αρνητικά την κυπριακή οικονομία οδηγώντας σε ένα φαύλο κύκλο ύφεσης που ανατροφοδοτείται με νέα μέτρα λιτότητας αφού οι οικονομικές δυνατότητες του κράτους διαρκώς περιορίζονται. Η εισαγωγή επιπρόσθετων μέτρων λιτότητας πρέπει να αποφευχθεί αφού θα πλήξει βαρύτατα την κυπριακή οικονομία και θα αναχαιτίσει τις προοπτικές ανάκαμψης. Οι όποιες στρεβλώσεις στις δημόσιες δαπάνες και στο κρατικό μισθολόγιο πρέπει να προσεγγιστούν στοχευμένα και να διορθωθούν, χωρίς να αποτελούν άλλοθι για οριζόντια μέτρα λιτότητας και νέες περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, ειδικά μάλιστα στους τομείς που θα αποτελέσουν τους κεντρικούς πυλώνες της παραγωγικής αναδιάρθρωσης. Η αύξηση της παραγωγικότητας του ευρύτερου δημόσιου τομέα πρέπει να επιτευχθεί με τολμηρές μεταρρυθμίσεις, με σωστή αξιολόγηση και με ολοκληρωμένο σχεδιασμό.
8. Για την παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας είναι σημαντική η αξιοποίηση των δημοσίων υποδομών οι οποίες δεν πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν αλλά να αξιοποιηθούν στρατηγικά. Συγκεκριμένα, το δίκτυο τηλεπικοινωνιών, το δίκτυο ηλεκτροδότησης, το δίκτυο ύδρευσης/άρδευσης, το οδικό δίκτυο και το δίκτυο μεταφορών πρέπει να παραμείνουν υπό την ιδιοκτησία του κράτους, ώστε να μην δημιουργηθούν ιδιωτικά φυσικά μονοπώλια με αρνητικές συνέπειες ως προς το κόστος και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, καθώς και με τους ανάλογους κινδύνους για θέματα εθνικής ασφάλειας. Ταυτόχρονα, οι ημικρατικοί οργανισμοί που διαχειρίζονται τις δημόσιες υποδομές πρέπει να εκσυγχρονιστούν και να αναβαθμιστούν ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθούν καλύτερα και αποδοτικότερα στα σύγχρονες συνθήκες και στα νέα δεδομένα.
9. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας της Κύπρου πρέπει να σταθεροποιηθεί ώστε να συνδράμει στην ανάπτυξη και μην συμπαρασύρει την κυπριακή οικονομία σε περαιτέρω διολίσθηση. Τα κυπριακά τραπεζικά και συνεργατικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα στις απαραίτητες ενέργειες που αφορούν τη λειτουργία τους και τη δομή τους ώστε να επανακτήσουν την εμπιστοσύνη των καταθετών τους και να αποτελέσουν χρήσιμα κύτταρα για την κυπριακή οικονομία. Ο εποπτικός έλεγχος της λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος πρέπει να αναβαθμιστεί και να εκσυγχρονιστεί ώστε να αποτελέσει εχέγγυο για την αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.
10. Οι μηχανισμοί ελέγχου της αγοράς, η Επιτροπή Ανταγωνισμού και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, πρέπει να ενισχυθούν τόσο σε επίπεδο Διοικητικών Συμβουλίων όσο και σε επίπεδο στελέχωσης ώστε να είναι θέση να ασκήσουν αποτελεσματικά το ρόλο τους, ενώ παράλληλα πρέπει να προχωρήσουν στην κατάθεση εισηγήσεων για νομοθετικές αλλαγές που θα καταστήσουν το έργο τους αποδοτικότερο. Επιπρόσθετα, η Κεντρική Τράπεζα πρέπει να ασκήσει ουσιαστική εποπτεία στο τραπεζικό σύστημα ώστε να μην επαναληφθούν φαινόμενα του παρελθόντος όπου η ελλιπής εποπτεία οδήγησε σε τραγικά αποτελέσματα.
11. Η αξιοποίηση του φυσικού αερίου πρέπει να είναι άμεση και προσαρμοσμένη αφενός στις άμεσες ανάγκες της κυπριακής οικονομίας, αλλά αφετέρου ενταγμένη στο γεωπολιτικό πλαίσιο της περιοχής και στις μελλοντικές ανάγκες της Κύπρου. Οι κυπριακές ενεργειακές ανάγκες πρέπει να προσαρμοστούν στην προοπτική της αξιοποίησης του φυσικού αερίου για την παραγωγή ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα πρέπει μέρος του κυπριακού εργατικού δυναμικού να εκπαιδευθεί στοχευμένα ώστε να μπορέσει να στελεχώσει εξειδικευμένες θέσεις εργασίας στον τομέα της άντλησης του φυσικού αερίου και των σχετικών υπηρεσιών.
12. Η εξωτερική πολιτική της Κύπρου πρέπει να είναι σαφώς προσανατολισμένη προς την Ευρώπη, όμως ταυτόχρονα πρέπει να αξιοποιηθούν συνεργασίες και συμμαχίες με παραδοσιακά φιλικά κράτη που έχουν συμφέροντα στην περιοχή και μπορούν να αποτελέσουν σημαντικούς εταίρους σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας. Ειδικότερα, η συνεργασία με τη Ρωσική Ομοσπονδία πρέπει να τεθεί σε νέα βάση που να λαμβάνει υπόψη τα νέα δεδομένα και τις νέες πραγματικότητες.
13. Οι νέοι έχουν πληγεί σημαντικά από τις εφαρμοζόμενες πολιτικές λιτότητας μέσα από τη μείωση των δαπανών για την παιδεία, την έρευνα, την καινοτομία, τις υποτροφίες, και τη φοιτητική χορηγία και δεν πρέπει να θυματοποιηθούν περαιτέρω. Τα εργασιακά δικαιώματα και η αξία της εργασίας των νέων δεν πρέπει να επηρεαστούν αρνητικά μετατρέποντάς τους σε εργαζόμενους δεύτερης κατηγορίας, ενώ η διαρκώς αυξανόμενη ανεργία μεταξύ των νέων πρέπει να είναι κεντρικό βαρόμετρο αξιολόγησης των εφαρμοζόμενων πολιτικών.
14. Για την επανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών έναντι του πολιτικού συστήματος, πρέπει να διερευνηθούν ουσιαστικά οι διαχρονικές ανεπάρκειες, οι ατομικές ευθύνες και τα διαπλεκόμενα συμφέροντα που οδήγησαν την Κύπρο στην παρούσα κατάσταση για να επέλθει πραγματική κάθαρση της δημόσιας ζωής. Είναι απαραίτητη η εισαγωγή ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων για πάταξη της διαφθοράς και της αναξιοκρατίας, καθώς και για θεσμοθέτηση της λογοδοσίας και της διαφάνειας, για μια καλύτερη και πιο ποιοτική δημόσια ζωή. Ειδικότερα, τα πολιτικά κόμματα και τα πολιτικά πρόσωπα πρέπει έμπρακτα και εθελοντικά να επιδείξουν διάθεση διαφάνειας με πρωτοβουλίες αυτοδιερεύνησης και αυτοκάθαρσης.
15. Προτεραιότητα της Κύπρου πρέπει να είναι η ενεργός συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η παραμονή στη ζώνη του ευρώ, για λόγους οικονομικούς, γεωπολιτικούς και πολιτιστικούς. Η ανάκαμψη και η ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας είναι εφικτές και ασφαλείς μέσα από την Ευρώπη, νοουμένου ότι η Κύπρος θα εφαρμόσει πολιτικές που θα ενεργοποιήσουν αυτές τις θετικές προοπτικές. Εάν η Κύπρος επιμείνει στην παθητική εφαρμογή μέτρων λιτότητας, εάν αποτύχει να διαμορφώσει ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχεδιασμό, εάν αποτύχει να προχωρήσει στην παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας και εάν αποτύχει να αντλήσει ευρωπαϊκή αναπτυξιακή χρηματοδότηση, τότε η έξοδος από τη ζώνη του ευρώ δεν θα είναι επιλογή αλλά μονόδρομος με τις ανάλογες συνέπειες.
16. Ταυτόχρονα με τη διαχείριση της κρίσιμης οικονομικής κατάστασης, πρέπει να παραμένει ως προτεραιότητα το εθνικό θέμα, ώστε να μην προκύψουν εξελίξεις που υπό το πρίσμα των προβληματικών οικονομικών δεδομένων θα οδηγήσουν σε υποχωρήσεις που θα σημάνουν το συνοπτικό κλείσιμο του κυπριακού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου